Альякмон

Ο ποταμός Αλιάκμονας

Γενικές πληροφορίες:

Χώρα: Ελλάδα

Μήκος: 58 χλμ.

Πηγές: το βουνό Γράμμος

Εκβολές: ο κόλπος Θερμαϊκός του Αιγαίου πελάγους

Περιφέρειες: Δυτική και Κεντρική Μακεδονία

Ο Αλιάκμονας, ο μεγάλος ελληνικός ποταμός, συγκεντρώνει στη κοίτη του τα νερά των βουνών της Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, δίνοντας ζωή σε ένα μεγάλο τμήμα της χώρας μας, πριν εκβάλλει στον Θερμαϊκό. Το αρχαίο όνομα Αλιάκμων προέρχεται από το «άλς» (άλας, θάλασσα) και από το «άκμων» (αμόνι). Η ελληνική μυθολογία κατατάσσει τον Αλιάκμονα στους θεούς-ποταμούς, γιο του Ωκεανού και της Τηθύος. Ο ρωμαίος Πλίνιος αναφέρει ότι «…όσοι θέλουν να έχουν λευκά πρόβατα, τα οδηγούν για νερό στον Αλιάκμονα…». Η τούρκικη ονομασία του ποταμού ήταν Iντζέ-καρά που σημαίνει ψηλός και μαύρος και η σλάβικη ονομασία Μπίστριτσα που σημαίνει γρήγορο ποτάμι. Ο Αλιάκμονας είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας, που πηγάζει και κινείται σε ελληνικό έδαφος, με ένα μήκος 300 χιλιομέτρων, ενώ και η λεκάνη απορροής του είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα φτάνοντας τα 7.517 τ.χλμ. Οι πηγές του ποταμού βρίσκονται στο Γράμμο, ενώ μέσα του συμβάλλουν πολλά ρέματα και ποταμοί που έρχονται από το Βίτσι, το Βόιο, το Άσκιο, το Μαυροβούνι, τα Χάσια, τον Βούρινο, τα Καμβούνια, το Βέρμιο και τα Πιέρια. Ο ποταμός γεννιέται στα βόρεια του νομού Καστοριάς και κινείται, ανάμεσα στους παραπάνω ορεινούς όγκους, στους νομούς Καστοριάς, Κοζάνης, Γρεβενών, Ημαθίας και Πιερίας σε μια κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Κύριοι παραπόταμοι του Αλιάκμονα είναι ο Λαδοπόταμος Κορεστείων, ο Γράμμος, το ρέμα Γκιόλι, ο Στραβοπόταμος, η Πραμόριτσα, ο Γρεβενίτης, ο Βενέτικος, ο Τριπόταμος της Βέροιας και ο Αλμωπαίος της Πέλλας. Στον Αλιάκμονα έχουν κατασκευαστεί τέσσερα φράγματα (Σφηκιάς, Πολυφύτου, Ασωμάτων και Αγίας Βαρβάρας) για την άρδευση μιας τεράστιας γεωργικής έκτασης που φθάνει τα 1.300.000 στρέμματα, ενώ στον νομό Κοζάνης έχει δημιουργηθεί πάνω στη κοίτη του ποταμού η μεγάλη και όμορφη τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Οι εκβολές του Αλιάκμονα βρίσκονται κοντά στις εκβολές του Γαλλικού, του Λουδία και του Αξιού, στον Θερμαΐκό κόλπο, δημιουργώντας το τεράστιο εκβολικό σύστηματα του Γ.Α.Λ.Α.

Τα παρόχθια δάση του Αλιάκμονα, ανάλογα με το υψόμετρο, αποτελούνται από σκλήθρα, ιτιές, λεύκες, φράξους, πλατάνια, σφενδάμια, φτελιές, καραγάτσια, λυγαριές και αλμυρίκια, ενώ στο μεγαλύτερο μήκος του περνάει από μεγάλα δάση βελανιδιών. Γύρω από το ποτάμι μπορεί κανείς να συναντήσει πολλά είδη φυτών των ποταμών της Μακεδονίας. Η υδροχαρής βλάστηση περιλαμβάνει είδη, όπως την Salvinia natans, τον Carex acuta, την Trapa nutans, τον ποταμογείτονα Potamogeron nodosus, το Myriophyllum spictatum, τον Petasites hybridus, το Lythrum salicaria, την σαλικόρνια Sarcocornia perennis και την κίτρινη ίριδα Iris pseudacorus. Άλλα είδη που ξεχωρίζουν είναι η Actaea spicata, η Scutellaria columnae, το κολχικό Colchicum confusum, ο Stachys scardica, το Delphinium fissum, το Anthericum liliago, η Digitalis grandiflora, ο Erigeron acer, η ίριδα Iris sintenisii, η Primula vulgaris, η Cymbalaria microcalyx, η Calystegia sylvatica, η Agrimonia eupatoria, η Silene atropurpurea και οι ορχιδέες Cephalanthera damasonium, Epipactis helleborine, Spiranthes spiralis, Himantoglossum jankae, Dactylorhiza saccifera, Orchis purpurea, Ophrys apifera, O. zeusii, O. epirotica, κ.ά.

Η ορνιθοπανίδα της περιοχής είναι πολύ πλούσια σε όλο το μήκος του ποταμού. Στα ψηλά σημεία και στα ρέματα που συμβάλλουν στον Αλιάκμονα, μόνιμη είναι η παρουσία από σταχτοσουσουράδες και νεροκότσυφες. Από τα αρπακτικά μπορεί κανείς να συναντήσει θαλασσαετούς, στικταετούς, βασιλαετούς, κραυγαετούς, τσίφτηδες, φιδαετούς, σφηκιάρηδες, γερακίνες, λιβαδόκιρκους, καλαμόκιρκους, σαΐνια, ξεφτέρια, πετρίτες, νανογέρακα, κιρκινέζια, μπούφους, νανόμπουφους, χουχουριστές και κουκουβάγιες. Τα λιμναία τμήματα στα φράγματα συγκεντρώνουν είδη, όπως κορμοράνους, λαγγόνες, σταχτοτσικνιάδες, λευκοτσικνιάδες, πορφυροτσικνιάδες, νυχτοκόρακες, σκουφοβουτηχτάρια, νανοβουτηχτάρια, σφυριχτάρια, χουλιαρόπαπιες, κ.ά. Κοντά στις εκβολές του ποταμού καταφθάνουν τουρλίδες, μαυροκέφαλοι γλάροι, καλαμοκανάδες, στρειδοφάγοι, χαλκόκοτες, ποταμογλάρονα, γελογλάρονα, νεροχελίδονα, χουλιαρομύτες, κρυπτοτσικνιάδες, αβοκέτες, κιρκίρια, βαρβάρες, κ.ά. Άλλα σημαντικά πουλιά που μπορεί κανείς να συναντήσει στον Αλιάκμονα είναι ο λευκός πελαργός, η χαλκοκουρούνα, η αλκυόνη, ο κούκος, ο μελισσοφάγος, η υφάντρα, το αηδόνι, ο αετομάχος, η κίσσα, η σχοινοποταμίδα και η τσιχλοποταμίδα.

Η ερπετοπανίδα περιλαμβάνει είδη, όπως σαλαμάνδρες, γραικοβάτραχους, βαλκανοβάτραχους, φρύνους, πρασινόφρυνους, κονάκια, πρασινόσαυρες, τρανόσαυρες, σαύρες της Ρούμελης, τοιχογουστέρες, νερόφιδα, λιμνόφιδα, σαΐτες, λαφιάτες, δεντρογαλιές και οχιές. Στα πυκνά δάση που περιβάλλουν τον Αλιάκμονα ζούνε μεγάλα θηλαστικά, όπως αρκούδες και λύκοι. Η πανίδα συμπληρώνεται με αγριόγατους, αγριόχοιρους, νυφίτσες, κουνάβια, ασβούς, αλεπούδες, λαγούς, δασομυωξούς, δεντρομυωξούς και σκίουρους. Τέλος, σε όλο το μήκος του ποταμού ζούνε βίδρες και μυοκάστορες.

Η ιχθυοπανίδα του ποταμού περιλαμβάνει περίπου 29 είδη ψαριών. Μερικά από αυτά είναι το ευρωπαϊκό τσιρωνάκι (Alburnoides bipunctatus), η μακεδονική μπριάνα (Barbus macedonicus), ο βίνος (Barbatula barbatula), ο σύρτης (Chondrostoma vardarense), η μακεδονική βελονίτσα (Cobitis vardarensis), η τούρνα (Esox lucius), ο βουλγαροκωβιός (Gobio bulgaricus), το μαυροτσιρώνι (Pachychilon macedonicum), η χρυσοβελονίτσα (Sabanejewia balcanica), το βαβούκι (Rhodeus meridionalis), το μυλωνάκι (Romanogobio elimeius), ο ποντοπυγόστεος (Pungitius platygaster), η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis), το τσιρώνι (Rutilus rutilus), το θεσσαλόσιρκο (Alburnus thessalicus), η ιονική πέστροφα (Salmo farioides) και η πέστροφα Πελαγονίας (Salmo pelagonicus).

Πως θα πάτε

Ο Αλιάκμονας είναι τεράστιος. Τα όμορφα σημεία του είναι οι εκβολές στη Πιερία, τα φράγματα Ασωμάτων και Σφηκιά στη Βέροια, η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου στη Κοζάνη και ο κεντρικός ρους κοντά στη Νεάπολη Κοζάνης και στο Άργος Ορεστικό στη Καστοριά.

Ссылка на источник

Река Альякмон

Основная информация:

Страна: Греция
Длина: 58 км.
Истоки: Гора Граммос
Устье: Залив Термаикос Эгейского моря
Периферии: Западная и Центральная Македония

Альякмон — великая греческая река, собирает в своём русле воды гор Западной и Центральной Македонии, давая жизнь значительной части нашей страны, прежде чем впадает в Термаикос. Древнее название Альякмон происходит от «алс» (соль, море) и от «акмон» (наковальня). Греческая мифология относит Альякмона к речным богам, сыну Океана и Тефиды. Римлянин Плиний утверждает, что «…те, кто хочет иметь белых овец, гонят их за водой к Альякмону…». Турецкое название реки было Инзе-Кара, что означает высокая и чёрная, и славянское название Быстрица, что означает быстрая река. Альякмон — самая длинная река в Греции, берущая начало и протекающая по территории Греции, протяженностью 300 километров, а площадь её водосборного бассейна является самой большой в Греции и достигает 7 517 кв. км. Истоки реки находятся в хребте Грамос, в то время как в неё впадает множество ручьев и рек, которые берут начало в Витси, Войо, Аскио, Мавровуни, Хасия, Вуринос, Камвуния, Вермио и Пиерия. Река берёт начало на севере префектуры Кастория и течёт между вышеупомянутыми горами в префектурах Кастория, Козани, Гревена, Иматия и Пиерия в направлении с запада на Восток. Основными притоками Альякмона являются Ладопотамос из Корестейона, Граммос, поток Джиоли, Стравопотамос, Праморица, Гревенитис, Венетикос, Трипотамос из Верии и Алмопайос из Пеллы. В Альякмоне были построены четыре плотины (Сфикиас, Полифитос, Асоматон и Агия Варвара) для орошения огромной сельскохозяйственной площади, которая достигает 1.300.000 акров, в то время как в префектуре Козани на русле реки было создано большое и красивое искусственное озеро Полифитос. Устье реки Альакмон расположено недалеко от устьев рек Галликос, Лудиас и Аксиос, в заливе Термаикос, создавая огромную устьевую систему Γ.Α.Λ.Α.

Прибрежные леса Альякмона, в зависимости от высоты, состоят из ольхи, ив, тополей, живых изгородей, платанов, кленов, вязов, карагачей, плетней и тамарисков, в то время как на своей наибольшей протяженности он проходит через большие дубовые леса. Вокруг реки можно встретить множество видов растений рек Македонии. Водная растительность включает такие виды, как Salvinia natans, Carex acuta, Trapa nutans, Potamogeron nodosus, Myriophyllum spictatum, Petasites hybridus, Lythrum salicaria, Salicornia sarcocornia perennis и желтый ирис Iris pseudacorus. Другими видами, которые выделяются, являются Actaea spicata, Scutellaria columnae, Colchicum confusum colchicum, Stachys scardica, Delphinium fissum, Anthericum liliago, Digitalis grandiflora, Erigeron acer, ирис Iris sintenisii, Primula vulgaris, Cymbalaria microcalyx, Calystegia sylvatica, Agrimonia eupatoria, Silene atropurpurea и орхидеи Cephalanthera damasonium, Epipactis helleborine, Spiranthes spiralis, Himantoglossum jankae, Dactylorhiza saccifera, Orchis purpurea, Ophrys apifera, O. zeusii, O. epirotica, и др.

Орнитофауна региона очень богата по всей длине реки. В высоких точках и в ручьях, которые способствуют Альякмону, постоянно присутствуют пепельные и водяные змеи. Из хищных птиц можно встретить морских орланов, подорликов, королевских орлов, орланов-визгунов, соловь`в, змееголовых, шершней, веретениц, кузнечиков, камышовых соловьев, сайний, лосей, сапсанов, наногераков, пустельг, буйволов, нанобуфов, ушастиков и сов. На участках озера в районе плотин обитают такие виды, как бакланы, лангуны, ясеневые пастухи, белые пастухи, порфирохикниды, полуночники, скуфобутихтарии, нанобутихтарии, свистульки, хулиаропапии и др. Ближе к устью реки прилетают турлиды, черноголовые чайки, камышовые славки, устрицы, медноядные, речные людоеды, гелоглароны, раковиноеды, хулиаромиты, криптоцикни, авосеты, чирки, барбары и др. Другими важными птицами, которых можно встретить в Альякмоне, являются белый аист, чалкокуруна, зимородок, кукушка, пчелоед, ткач, соловей, орлоед, сорока, канатоед и цихлопотамис.

Герпетофауна включает такие виды, как саламандры, греко-лягушки, балканские лягушки, жабы, зелёные жабы, конакии, греко-ящерицы, транозавры, ящерицы румели, валлогустеры, водяные змеи, прудовые змеи, челноки, лафиаты, древоеды и гадюки. В густых лесах, окружающих Альякмон, обитают крупные млекопитающие, такие как медведи и волки. Фауна дополняется дикими кошками, дикими кабанами, ласками, хорьками, барсуками, лисами, зайцами, соня-полчками, древесными мышами и белками. Наконец, по всей длине реки живут выдры и нутрии.

Ихтиофауна реки насчитывает около 29 видов рыб. Некоторые из них — европейский хирон (Alburnoides bipunctatus), македонская бриана (Barbus macedonicus), винос (Barbatula barbatula), сиртис (Chondrostoma vardarense), македонская игла (Cobitis vardarensis), щука (Esox lucius), булгар (Gobio bulgaricus), лучепёрый карп (Pachychilon macedonicum), золотой колокольчик (Sabanejewia balcanica), вавуки (Rhodeus meridionalis), милонаки (Romanogobio Elimeius), подопигостей (Pungitius Platygaster), потамосалиара (Salaria fluviatilis), цирони (Rutilus rutilus), фессалосирко (Alburnus Thessaloniki), ионическая форель (Salmo farioides) и пелагонская форель (Salmo pelagonicus).

Как туда добраться

Альякмон огромен. Его прекрасными местами являются эстуарий в Пиерии, плотины Асоматон и Сфикия в Верии, искусственное озеро Полифитос в Козани и центральное течение недалеко от Неаполи Козани и Аргос Орестико в Кастории.

Автор перевода: Алексей