Нестос

Ο ποταμός Νέστος

Γενικές πληροφορίες:

Χώρα: Ελλάδα

Μήκος: 243 χλμ.

Πηγές: η οροσειρά Ρίλα στη νοτιοδυτική Βουλγαρία

Εκβολές: το Θρακικό πέλαγος

Περιφέρειες: Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΠΑΜΘ)

Πυκνά παραποτάμια δάση, βαθιά φαράγγια, ήρεμες κοιλάδες και μια μεγάλη αλληλουχία βιοτόπων διαμορφώνουν το τοπίο μέσα από το οποίο περνάει ένας από τους μεγαλύτερους ποταμούς της χώρας. Στην ελληνική μυθολογία ο Νέστος, ή αλλιώς Νέσσος, γεννιέται μαζί με όλους τους μεγάλους ποταμούς στην αρχή του χρόνου. Οι Ρωμαίοι, μετονόμασαν το ποτάμι σε Μέστους, ενώ αναφέρεται ως Μέστος απο την Άννα Κομνηνή τον 11ο μ.Χ. αιώνα. Απο το όνομα αυτό, προήλθε και το σλάβικο όνομα Μέστα, με το οποίο ακόμα και σήμερα ονομάζουν οι Βούλγαροι το τμήμα του ποταμού, που ρέει στην χώρα τους. Ο ποταμός πηγάζει από τα όρη Ρίλα της Βουλγαρίας, μεταξύ των οροσειρών Αίμου και Ροδόπης, και η βουλγαρική του ονομασία είναι Μέστα, ενώ στα τουρκικά αναφέρεται ως Καρά Σου. Το ποτάμι κυλάει από τα βόρεια προς τα νότια και από τα δυτικά προς τα ανατολικά διασχίζοντας τους ορεινούς όγκους της Δυτικής Ροδόπης και το όρος Φαλακρό και εκβάλλει στο Θρακικό Πέλαγος, απέναντι από τη Θάσο. Ο ρους του οριοθετεί τα σύνορα ανάμεσα στη Μακεδονία και τη Θράκη και τους νομούς Καβάλας και Ξάνθης, έχοντας πρώτα διατρέξει το νομό Δράμας.

Πρόκειται για ένα από τα πέντε μεγαλύτερα ποτάμια της Ελλάδας και η συνολική του πορεία καλύπτει 243 χλμ., από τα οποία τα 140 χλμ. περίπου, βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Οι μεγαλύτεροι παραπόταμοι του Νέστου είναι ο Δεσπάτης, το ρέμα Λειμώνος, το Διαβολόρεμα και το Αρκουδόρεμα, ενώ στο ρου του υπάρχουν δύο υδροηλεκτρικά φράγματα, το φράγμα του Θησαυρού και το φράγμα της Πλατανόβρυσης, που έχουν δημιουργήσει δύο λιμναίες, επιμηκείς συλλογές του ποταμού. Ανάμεσα στους ορεινούς όγκους της Ροδόπης σχηματίζει τα γνωστά «Στενά του Νέστου», μια περιοχή συνολικής έκτασης 23.800 στρεμμάτων, ενώ διάσημο είναι το Δέλτα του Νέστου με το σπάνιο παραποτάμιο δάσος, γνωστό και ως Μεγάλο Δάσος (Κοτζά Ορμάν).

Τα παραποτάμια δάση από τα Στενά μέχρι το Δέλτα Νέστου αποτελούνται από σκλήθρα, πλατάνια, ιτιές, σφενδάμια, λεύκες, βελανιδιές, πουρνάρια, άρκευθους, αγριοκουμαριές, κουτσουπιές, κ.ά. Στις περιοχές κοντά στο ποτάμι μπορεί κανείς να συναντήσει πολλά σπάνια είδη της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, όπως η ανεμώνη Anemone sylvestris, η Calluna vulgaris, το έμπετρο Empetrum nigrum, το όμορφο κυκλάμινο Erythronium dens-canis, η σπάνια Haberlea rhodopensis, η Anthyllis vulneraria bulgarica, η Saxifraga stribrnyi, το αγριογαρύφαλλο Dianthus gracilis gracilis, η Atropa belladonna, η Asperula aristata nestia, η Jovibarba heuffelii, το Galium rhodopeum, ο Stachys leucoglossa, το Verbascum pseudonobile, ο Goniolimon dalmaticum και η ορχιδέα Dactylorhiza saccifera.

Το δέλτα του ποταμού, έκτασης 550.000 στρεμμάτων, αποτελεί «Υδροβιότοπο Διεθνούς Σημασίας» και μέρος του Εθνικού Πάρκου που περιλαμβάνει τις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα. Εδώ βρίσκουν καταφύγιο πολλά σπάνια είδη της ορνιθοπανίδας, ενώ σε όλο το ποτάμι τα είδη των πουλιών ξεπερνάνε τα 300. Το δάσος του Κοτζά Ορμάν είναι από τις ελάχιστες περιοχές που φωλιάζει ακόμη και σήμερα ο φασιανός. Από τα αρπακτικά απαντώνται πολλά σπάνια είδη, όπως θαλασσαετοί, βασιλαετοί, χρυσαετοί, στικταετοί, κραυγαετοί, φιδαετοί, σαΐνια, διπλοσάινα, σφηκιάριδες, γερακίνες, δεντρογέρακα, κιρκινέζια, βραχοκιρκίνεζα, πετρίτες, ξεφτέρια, μπούφοι, χουχουριστές και κουκουβάγιες. Στα φαράγγια ζούνε ακόμα σπάνιοι ασπροπάρηδες και όρνια. Άλλα είδη που ζούνε κοντά στο ποτάμι είναι ο μαυροπελαργός, η γιδοβυζάχτρα, ο νεροκότσυφας, η σταχτοσουσουράδα, το λούγαρο, ο κούκος, ο μελλισοφάγος, η χαλκοκουρούνα, ο σταχτής δρυοκολάπτης, ο δεντροβάτης, η μπεκάτσα, η φάσσα, η βουνοπαπαδίτσα, ο νανομυγοχάφτης, ο δεντροτσοπανάκος, ο πυρροβασιλίσκος, κ.ά. Στο δέλτα του ποταμού ζούνε πολλά παρυδάτια πουλιά, όπως σταχτοτσικνιάδες, αργυροτσικνιάδες, νυχτοκόρακες, κρυπτοτσικνιάδες, σκουφοβουτηχτάρια, αβοκέτες, αγκαθοκαλημάνες και πολλά είδη παπιών.

Στο ποτάμι και γύρω από αυτό ζούνε 11 είδη αμφιβίων και 21 είδη ερπετών. Από τα αμφίβια ξεχωρίζουν η σαλαμάνδρα, ο κοινός τρίτωνας, ο φρύνος, ο πρασινόφρυνος, ο πηλοβάτης, η κιτρινομπομπίνα, ο δεντροβάτραχος, ο γραικοβάτραχος, ο σβελτοβάτραχος και ο βαλτοβάτραχος. Τα ερπετά περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, γραικοχελώνες, μεσογειακές χελώνες, ποταμοχελώνες, βαλτοχελώνες, σαμιαμίδια, πρασινόσαυρες, γουστέρες του Ταύρου, έρυκες, σαπίτες, εφιούς, νερόφιδα, λιμνόφιδα, λαφιάτες, λαφιάτες του Ασκληπιού, σπιτόφιδα, τυφλίτες, στεφανοφόρους και κοινές οχιές.

Ο ποταμός Νέστος, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, αποτελούσε το βόρειο όριο εξάπλωσης των λιονταριών στην Ελλάδα. Σήμερα η περιοχή του Δέλτα είναι πολύ σημαντική λόγω της μόνιμης παρουσίας του τσακαλιού που έχει πλέον εκλείψει από πολλές περιοχές της χώρας. Στα δάση που βρίσκονται στα ψηλά ζούνε αρκούδες, ζαρκάδια και λύκοι, ενω σε όλο το ρου του ποταμού υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί από βίδρες. Η πανίδα των θηλαστικών συμπληρώνεται με αγριόγατους, αλεπούδες, λαγόγυρους, αγριογούρουνα, ασβούς, νυφίτσες, κουνάβια και τον σπάνιο νανοποντικό. Ένα σημαντικό είδος που συναντάται κοντά στις εκβολές είναι η πανέμορφη στικτοϊκτίδα, ένα είδος κουναβιού. Σημαντική είναι και η παρουσία σπάνιων νυχτερίδων, όπως μπαρμπαστέλοι, μυωτίδες του Daubenton, ρινόλοφοι του Mehely, μεγάλοι και μικροί νυχτοβάτες και ορεινές ωτονυχτερίδες. Στο Δέλτα του Νέστου υπάρχουν κοπάδια από νεροβούβαλους.

Η ιχθυοπανίδα του Νέστου είναι μεγάλη και περιλαμβάνει 36 είδη. Από αυτά ξεχωρίζουν η μακεδονική πέστροφα (Salmo macedonicus), το τσιρωνάκι του Στρυμόνα (Alburnoides strymonicus), η μπριάνα του Στρυμόνα (Barbus strumicae), το πετροχείλι (Oxynoemacheilus bureschi), ο βίνος (Barbatula barbatula), η θρακοβελονίτσα (Cobitis strumicae) και ο θρακικός ποταμοκέφαλος (Squalius orpheus). Άλλα είδη είναι το ευρωπαΐκό σίρκο (Alburnus alburnus), ο σύρτης (Chondrostoma vardarense), η τούρνα (Esox lucius), ο βουλγαροκωβιός (Gobio bulgaricus), ο ποντογωβιός (Knipowitschia caucasica), το μικροσίρκο (Leucaspius delineatus), το γριβάδι (Cyprinus carpio), το τσιρώνι (Rutilus rutilus), η μουρμουρίτσα (Rhodeus amarus), η ποταμοσαλιάρα (Salaria fluviatilis), ο γουλιανός (Silurus glanis), η μαλαμίδα (Vimba melanops) και το γλήνι (Tinca tinca).

Πως θα πάτε

Καλύτερη αφετηρία απ’ όπου μπορείτε να επισκεφθείτε όλο το ποτάμι είναι η Σταυρούπολη της Ξάνθης. Από εδώ μπορείτε να κατευθυνθείτε προς τα βόρεια μέχρι τα φράγματα, να περπατήσετε στα Στενά του ποταμού και να φτάσετε μέχρι το Δέλτα. Η Σταυρούπολη απέχει 27 χλμ. από Ξάνθη και 218 χλμ. από Θεσσαλονίκη. Η διάσχιση των Στενών του Νέστου από Σταυρούπολη προς Τοξότες είναι μια από τις ωραιότερες πεζοπορικές διαδρομές που μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει στην Ελλάδα.

Ссылка на источник

Река Нестос (Места)

Основная информация:

Страна: Греция
Длина: 243 км.
Истоки: горный хребет Рила на юго-западе Болгарии
Устья: Фракийское море
Периферии: Восточная Македония и Фракия

Густые прибрежные леса, глубокие ущелья, спокойные долины и большое количество мест обитания формируют ландшафт, через который протекает одна из крупнейших рек страны. В греческой мифологии Нестос, или Нессос, рождается вместе со всеми основными реками в начале времен. Римляне переименовали реку Местус, в то время как она упоминается как Местус Анной Комниной (Византийская принцесса) в 11 веке н.э. От этого названия произошло славянское название Места, которым даже сегодня болгары называют ту часть реки, которая протекает в их стране. Река берёт начало в горах Рила в Болгарии, между горами Айму и Родопы, и её болгарское название — Места, в то время как по-турецки она называется Кара Су. Река течёт с севера на юг и с Запада на восток, пересекая горы Западных Родоп и гору Фалакро, и впадает во Фракийское море напротив острова Тасос. Её маршрут разделяет границу между Македонией и Фракией и префектурами Кавала и Ксанти, сначала пройдя через префектуру Драма.

Это одна из пяти крупнейших рек Греции, её общая протяженность составляет 243 км., из которых приблизительно 140 км. она расположены на греческой земле. Крупнейшими притоками Нестоса являются Деспатис, поток Леймонос, Диаволорема и Аркудорема, в то время как в его русле есть две гидроэлектростанции, плотина Тезаурус и плотина Платановриси, которые создали два озера, вытянутые коллекторы реки. Между горными массивами Родоп он образует хорошо известную «Узость Нестоса» — территорию общей площадью 23 800 акров, а дельта Нестоса славится своим редким прибрежным лесом, также известным как Великий лес ( Коца Орман).

Прибрежные леса от пролива до дельты Нестос состоят из ольхи, платанов, ив, кленов, тополей, дубов, остролиста, можжевельника, дикой вишни, багрянника европейского и т.д. В районах, прилегающих к реке, можно встретить много редких видов Восточной Македонии и Фракии, таких как ветреница обыкновенная, каллуна обыкновенная, камнеломка чёрная, красивый цикламен Erythronium dens-canis, редкая Haberlea rhodopensis, Anthyllis vulneraria bulgarica, Saxifraga stribrnyi, дикий кабан Dianthus gracilis gracilis, Atropa Belladonna, Asperula aristata nestia, Jovibarba heuffelii, Galium Rhodopeum, Stachys leucoglossa, Verbascum pseudonobile, Goniolimon dalmaticum и орхидея Dactylorhiza saccifera.

Дельта реки площадью 550 000 акров является «водно-болотным угодьем международного значения» и частью Национального парка, включающего озера Вистонида и Исмарида. Здесь находят приют многие редкие виды орнитофауны, в то время как по всей реке количество видов птиц превышает 300. Лес Коца Орман — один из немногих районов, где фазан гнездится даже сегодня. Среди хищных птиц встречается много редких видов, таких как морские орлы, королевские орлы, беркуты, подорлики, орланы-сорокопуты, змеиные орлы, сайнии, диплозайны, осы, канюки, древесные канюки, пустельги, скальные веретенницы, сапсаны, воробьи, буйволы, удоды и совы. Редкие египетские грифы и стервятники всё ещё обитают в ущельях. Другие виды, обитающие рядом с рекой, — чёрный аист, козодой, водяная черепаха, пепелоед, лугар, кукушка, мелисофаг, медноед, ясноухий дятел, древоед, вальдшнеп, фасса, вунопападица, нано-пожиратель, пожиратель деревьев, пожиратель огня и т.д. В дельте реки обитает много болотных птиц, таких как ясеневые пастухи, серебристые пастухи, соловьи, крипточикниды, скайфобутихтарии, авосеты, птицы-носороги и многие виды уток.

В реке и вокруг неё обитают 11 видов земноводных и 21 вид рептилий. Среди земноводных выделяются саламандра, обыкновенный тритон, жаба, зеленушка, пилобат, желтобрюхая, квакша, грайковат, быстрая лягушка и болотная лягушка. К рептилиям относятся, среди прочего, серые черепахи, средиземноморские черепахи, речные черепахи, болотные черепахи, самиамиды, зеленые ящерицы, бычьи хвосты, эрики, сапиты, эфианы, водяные змеи, озерные змеи, лафиаты, асклепиос лафиаты, плевательницы, тбилисские, стефанофоры и обыкновенные гадюки.

Река Нестос, согласно Геродоту, была северной границей распространения львов в Греции. Сегодня район Дельты очень важен из-за постоянного присутствия шакалов, который в настоящее время исчез из многих частей страны. В высокогорных лесах обитают медведи, косули и волки, а по всей реке обитают большие популяции выдр. Фауна млекопитающих дополняется дикими кошками, лисами, зайцами, дикими кабанами, барсуками, ласками, хорьками и редким нанопондиком. Важным видом, обитающим вблизи устья реки, является красивый Stictoictis, разновидность хорька. Также важно присутствие редких летучих мышей, таких как барбастелес, миотиды Добентона, ринолофос мехели, большие и малые козодои и горные отонихтериды. В дельте Нестоса водятся стада водяных буйволов.

Ихтиофауна Нестоса обширна и включает в себя 36 видов. Среди них выделяются македонская форель (Salmo macedonicus), быстрянка Стримоникуса (Alburnoides strymonicus), бриана из Стримона (Barbus strumicae), петрочили (Oxynoemacheilus bureschi), винос (Barbatula barbatula), фраковелоница (Cobitis strumicae) и фракийская речная голова (Squalius orpheus). Другими видами являются Alburnus alburnus, сирт (Chondrostoma vardarense), щука (Esox lucius), гобио булгарикус, понтоговиус (Knipowitschia caucasica), микрозирко (Leucaspius delineatus), гривади (Cyprinus carpio), хирони (Rutilus rutilus), Rhodeus amarus, Potamosaliara (Salaria fluviatilis), гулианос (Silurus glanis), маламида (Vimba melanops) и глини (Tinca tinca).

Как туда добраться

Лучшей отправной точкой, с которой вы можете осмотреть всю реку, является Ставруполи от Ксанти. Отсюда вы можете направиться на север к дамбам, пройти через реку Нэрроуз и добраться до Дельты. Расстояние до Ставруполи составляет 27 км. от Ксанти и в 218 км. от Салоник. Пересечение пролива Нестос из Ставруполиса в Токсотес — один из самых красивых пешеходных маршрутов, которые можно совершить в Греции.

Автор перевода: Алексей